ბულინგის ფსიქოლოგიური ბუნება და განმაპირობებელი ფაქტორები
Main Article Content
ანოტაცია
ბულინგი მსოფლიოში მზარდი პრობლემაა. ბულინგის შემთხვევებს ვხვდებით ყველგან, და სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია ბულინგის, როგორც 21-ე საუკუნის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევის, ფსიქოლოგიური ბუნების შესწავლა და იმის გაანალიზება, თუ რა შემთხვევები უბიძგებს მოზარდს აღნიშნული ქცევისაკენ.ამ კვლევისას მიზნად ვისახავდით ბულინგის ფსიქოლოგიური მექანიზმის შესწავლასა და მისი შემაკავებელი ფაქტორების დადგენას. არსებული ლიტერატურის ანალიზმა საშუალება მოგვცა გაგვეაზრებინა ბულინგი ერთიან სისტემად და გვეკვლია მისი მოქმედების ფსიქოლოგიური მექანიზმი: რა კომპონენტებისგან შედგება, რომელია წამყვანი ფაქტორები და როგორია ამ ფაქტორთა ურთიერთქმედება. კვლევის ფარგლებში გამოვლინდა სამი ფაქტორის მნიშვნელოვანი ურთიერთკავშირი. ესენია: პიროვნული აგრესია, აგრესიის რეალიზებისთვის საჭირო ობიექტის არსებობა და გარემო შესაძლებლობები. სწორედ ამიტომ ნაშრომში შემოთავაზებულია ბულინგის ფსიქოლოგიური ფენომენის გააზრება განწყობის ანთროპული თეორიის თვალსაზრისით. ამ თეორიის ჭრილში, იმისათვის, რომ ბულინგი განხორციელდეს, უნდა არსებობდეს აგრესია, აგრესიის ობიექტი (მსხვერპლი) და გარემო, რომელიც ბულერს აგრესიის გამოვლენის ნებას მისცემს. ამრიგად, ნაშრომში შემოთავაზებულია ბულინგის, როგორც ფაქტორთა ერთიანი სისტემის, მოდელის აგების მცდელობა განწყობის თეორიაზე დაყრდნობით, და მისი მოქმედების მექანიზმის კვლევის შემდგომი პერსპექტივები.
Article Details
წყაროები
Bauman, S. (2011). Cyberbullying: What Counselors need to Know. American Counseling Association.
Brighton, H., & Sayeed, L. (1990). The pervasiveness of Senior Management’s View of the Cultural
Gaps Within a Division. Groups and Organization Studies, 266-278.
Bronfenbrenner, U. (1979). The Ecology of Human Development: Experiments by Nature and Design. HARVARD UNIVERSITY PRESS.
Campbell, M. B. (2018). Reducing Cuberbullying at schools.
Chang, F. C. (2013). Relationships among Cyberbullying, School Bullying, and Mental Health in
Taiwanese Adolescents. Journal of School Health.
Craig, G. J. (2001). Human Development. Upper Saddle River, N.J. : Prentice Hall,.
dictionary.apa.org. (n.d.). dictionary.apa.org. Retrieved from https://dictionary.apa.org/aggression
DuFour, R. P. (1990). Clear Vision for Successful Leadership. National Association of Secondary
School Principals Bulletin.
Duke, D. (1990). Setting Goals for Professional Development. Education Leadership, 71-75.
Ferguson, C. J. (2012). Paradigm Change in Aggression Research: The time has come to retire the
general aggression model. Aggression and Violent Behavior, 220–228.
Gendron B, W. K. (2011). An Analysis of Bullying among Students within Schools. Journal of School Violance, 150-164.
Gorton, R., & Alston, J. (2011). School Leadership & Administration. New York: MC Graw Hill.
Guerra, K. R. (2007). Prevalence and Predictors of Internet Bullying. Journal of Adolescent Health, S14-S21.
Hickman, C. R., & Silva, M. A. (1985). Creating Excellence. Penguin Books.
Huang, F. &. (2015). The Impact of Definition and Question Order on the Prevalence of Bullying
Victimization Using Student Self-reports. Psychological Assessment. Imedi TV. (2017). imedinews.ge. Retrieved from https://imedinews.ge/ge/saqartvelo/31851/kvleva-skolebshi-dzaladobis-da-chagvris-4-431-shemtkhveva-dapiqsirda
Josefowitz, N. (1980). Path to a Power: A Woman’s Guide from First Job to Top Executive.
Juvenon J., &. G. (2008). Extending the School grounds? Bullying Experiences in Cyberspace. Jour-
nal of School Health, 496-505.
Kaukiainen, C. S. (1996). Bullying as a Group Process: Participant roles and their relations to social
status within the group. Retrieved from Wiley Online Library.
Kim YS, L. B. (2006). School Bullying and Youth Violance. Arc Gen Psychiatry.
Kim, J. S. (2016). A Distinct for of Deviance or a Variation of Bullying? Examining the developmen-
tal pathways and motives of cyberbullying compared with traditional bullying in South Korea. Crime & Delinquency, 1-26.
Kowalski, R. &. (2013). Psychologica, Physical, and Academic Correlates of Cyberbullying and Traditional Bullying. Journal of Adolescent Health.
Kubiszewski, V. F. (2015). Does Cyberbullying Overlap with School Bullying when Taking Modality of Involvement into Account? Computers in Human Behaviour, 49-57.
Lee, C. (2004). Preventing Bullying in Schools / A guide for teachers and other professionals. Lon-
don: Paul Chapman Publishing.
li, Q. (2010). Cyberbullying in High Schools: A study of student’s behaviors and beliefs about this
new phenomenon. Journal of Agression, Maltreatment & Trauma, 372-391.
Marcus, R. F. (2007). Aggression and Violence in Adolescence. Cambridge University Press.
Morley, P. S.-Z. (1989). Adhering to Organizational Culture: What Does it Mean? Why Does it Mat-
ter? Group and Organization Studies, 483-500.
Oakes, J., & Lipton, M. (1990). Making the Pest of Schools: A Handbook for Parents, Teachers, and
Policymakers. New Haven: Yale University Press.
O’Connell, P. P. (1999). Peer Involvement in Bullying: Insignts and Challenges fot Interention. Jour-
nal of Adolescence, 437-452.
Olweus, D. (1993). Bullying at School: What we know and what we can do. Blackwell.
Peskin MF, T. S. (2007). Bullying and Victimization and Internalizing Symptoms among Low-income Black and Hispanic Students. Adolesc Health.
Peterson, K. D., & Deal, T. E. (1998). How Leaders Influence the Culture of Schools. Educational
Leadership, 28-30.
Salmivalli, C. (2001). Group View on Victimization: Empirical findings and their implications. New York: Guilford Press.
Sansone, R. A. (2008). Bully Victims: Psychological and Somatic Aftermaths. Psychiatry MMC, 1-5. Schwartz, S. H. (2012). An Overview of the Schwartz Theory of Basic Values. Retrieved from Online
Reading in Psychology and Culture: https://scholarworks.gvsu.edu/orpc/vol2/iss1/11/
Smircich, L. (1983). Concepts of Culture and Organizational Analysis. Administrative Science Quar-
terly, 64-69.
Smith, P. a. (1982). Too Soon to Cheer? Synthesis of Research of Effective Schools. Educational
Leadership.
Sourander A, J. P. (2007). What is the early adulthood outcome of boys who bully or are bullied in
childhood? The Finnish “From a Boy to a Man” study. Pediatrics, 97-404.
Staude-Muller. F., H. B. (2013). How Stressful in Online Victimization? Effects of victim’s person-
ality and properties of the incident. . European Journal of Developmental Psychology, 260-274.
Sticca, F. &. (2013). Is cuberbullying worse than traditional bullying? Examining the differential roles of medium, publicity and anonymity for the perceived severity of bullying. Journal of Youth and Adolescence, 7390750.
Suler, J. (2004). The Online Disinhibition Effect. Cyberpsychology & Behaviour.
Suler, J. (2004). The Online Disinhibition Effect. Mary Ann Liebert.
Swearer, S. H. (2015). Understanding the Psychology of Bullying. American PSychologist, 344-250. Swearer, S. M. (2015). Understanding the Psychology of Bullying . American Psychologist, 344-350. Tsereteli, M., & Martskvishvili, K. (2010). Predicting Student’s Self-Competence Using School Culture Factors. Problems of Education in the 21st Century, Vol. 21, 163-169.
Unnever, J. D. (2004). Middle School Victims of Bullying: Who reports being bullied? Aggressive
Behavior, 373-388.
Vélez-Agosto, N. M. (2011). Bronfenbrenner’s Bioecological Theory. Association of Psuchological
Science.
Waasdorp, T. &. (2015). The Overlap between Cyberbullying and Traditional Bullying. Journal of
Adolescent Health, 483-488.
Козлов, Н. (n.d.). Encyclopedia of Practical Psychology. Retrieved from https://www.psychologos.
ru/articles/view/teoriya-ekologicheskih-sistem-uri-bronfenbrennera
Роберт Бэрон, Д. Р. (2000). Агрессия [Aggression]. Питер.
ალანია, მ. (2017). ძალადობის და მიჯაჭვულობის ურთიერთმიმართება ბავშვებსა
და მოზარდებში, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნი-
ვერსიტეტი ფსიქოლოგიის და განათლების მეცნიერებათა ფაკულტეტი.
ნადირაშვილი, შ. (2001). განწყობის ანტროპული თეორია. [The Anthropic Theory of Set].
თბილისი: უზნაძის სახელობის ფსიქოლოგიის ინსიტიტუტი.
საქართველოს სახალხო დამცველი [Public Defender of Georgia]. (2017). ombudsman.ge. http://
ombudsman.ge/res/docs/2019041112215840195.pdf.
ქურხული, ლ. (2006). აგრესია ბავშვებში [Aggression in Children]. თბილისი: საარი.
წერეთელი, მ. (2015). ქართველ, სომეხ და აზერბაიჯანელ სტუდენტთა ინტერკულტუ-
რული სენსიტიურობა საქართველოში [Intercultural Sensistivity of Georgian, Armenian
and Azeri Students in eorgia].ttps://www.researchgate.net/publication/334000443_kartvel_
somekh_da_azerbaijanel_studentta_interkulturuli_sensitiuroba_sakartveloshi