ზღურბლის ეფექტი: ემოციური ინტელექტის, როგორც პიროვნული ნიშნის მიმართება ემოციურ შემოქმედებითობასთან
Article Sidebar
Main Article Content
ანოტაცია
ემოციური ინტელექტისა და ემოციური შემოქმედებითობის შესახებ არსებული კვლევებიდან ცნობილია, რომ საქმე ურთიერთდამოუკიდებელ, თუმცა გარკვეულწილად, ურთი- ერთდაკავშირებულ კონსტრუქტებთან გვაქვს (Ivcevic et al., 2007). ემოციურ ინტელექტსა და ემოციურ შემოქმედებითობას შორის კავშირი შესაძლოა ინტელექტსა და შემოქმედებითობას შორის კავშირის მსგავსი იყოს (Averill, 1999). კერძოდ, შესაძლოა, ამ შემთხვევაშიც არსებობდეს ზღურბლის ეფექტი, რაც ჯერჯერობით დადასტურებული არ არის. მიმდინარე კვლევა მიზნად ისახავს სწორედ ამ ცვლადებს შორის არსებული კავშირის სპეციფიკის დადგენას ზღურბლის თეორიის შემოწმების საფუძველზე. კვლევაში მონაწილეობდა 17-დან 49 წლამდე ასაკის (M=21.87, SD=5.84), 342 ინდივიდი. მონაცემთა ანალიზმა დაადასტურა, რომ ემოციური ინტელექტი და ემოციური შემოქმედებითობა ურთიერთდამოუკიდებელი, თუმცა ურთიერთდაკავშირებული კონსტრუქტებია. ამ კავშირის თავისებურებათა შეფასებისას ჩანს, რომ ემოციური ინტელექტი როგორც ერთიანი კონსტრუქტი, ასევე, მისი კომპონენტები, ემოციური შემოქმედებითობის პრედიქტორიები არიან. სეგმენტური რეგრესიული ანალიზი აჩვენებს, რომ ზღურბლის ჰიპოთეზის საფუძვლად მდებარე პრინციპი ემოციურ ინტელექტსა და ემოციურ შემოქმედებითობას შორის კავშირის სპეციფიკას განსაზღვრავს. კერძოდ, ემოციური ინტელექტის ორ ფაქტორს – სოციალურობა და ფსიქოლოგიური კარგად ყოფნა – პრედიქტორული ღირებულება აქვს ემოციური შემოქმედებითობისთვის მაშინ, როდესაც ემოციური ინტელექტის ქულა ზღურბლის მაჩვენებელზე მაღალია; ხოლო ემოციურობისა და თვითკონტროლის ფაქტორებს კი – როდესაც ემოციური ინტელექტის ქულა ზღუბლის მაჩვენებლებზე დაბალია. მოცემული კვლევა გვაწვდის ინფორმაციას ემოციურ ინტელექტს, როგორც პიროვნულ ნიშანსა და ემოციურ შემოქმედებითობას შორის კავშირის სპეციფიკის შესახებ, რითიც ამ ორი კონსტრუქტის ბუნებისა და თავისებურებების შესახებ არსებულ ცოდნას აფართოებს.
Article Details
წყაროები
Ahmadi, F., Ahmadi, J., & Delshad, R. (2015). The relationship between emotional and cognitive creativity and metacognitive skill. GMP Review, Vol.18(1), 456-461.
Averill, J. R. (1999). Individual differences in emotional creativity: Structure and correlates. Journal of Personality, 67, 331-371.
Averill, J.R., & Thomas-Knowles, C. (1991). Emotional creativity. International Review of Studies
on Emotion, Vol.1, 269-299. London; Wiley.
Brannon, L., & Feist, J. (2009). Personal Coping Strategies. Health Psychology: An Introduction to
Behavior and Health (7th ed.). Wadsworth Cengage Learning. pp. 121–131. ISBN 978-0-495- 60132-6.
Brackett, M. A., & Mayer, J. D. (2003). Convergent, discriminant, and incremental validity of com-
peting measures of emotional intelligence. Personality and Social Psychology Bulletin, 29, 1147– 1158.
Brackett, M. A., Mayer, J. D., & Warner, R. M. (2004). Emotional intelligence and its relation in
everyday behavior. Personality and Individual Differences, 36, 1387–1402.
Fuchs, G. L., Kumar, V. K., Porter, J. (2007). Emotional creativity, Alexithymia, and styles of crea-
tivity. Creativity Research Journal, 19, 233-145.
Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence. Bantam Books, New York, NY.
Guilford J. P. (1967). The nature of human Inteligence. New-York: McGrow-Hill.
Ivcevic, Z., Brackett, M.A., Mayer, J.D. (2007). Emotional intelligence and emotional creativity.
Journal of personality, Vol. 75(2), 199-235.
Jauk E., Benedek M., Dunst B., Neubauer A.C (2013). The relationship between intelligence and creati-
vity: New support for the threshold hypothesis by means of empirical breakpoint detection. Intellige- nce 41, 212-221.
Kaiser, H. (1970). A second generation Little Jiffy. Psychometrika, 35, 401-15. (1974). An index of
factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31-6.
Mayer, J. D., Caruso, D., & Salovey, P. (1999). Emotional intelligence meets traditional standards for an intelligence. Intelligence, 27, 267–298.
Mayer, J. D. & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey & D. Sluyter (Eds).
Emotional Development and Emotional Intelligence: Implications for Educators (pp. 3-31). New York: Basic Books.
Mayer, J. D., Salovey, P., & Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory, findings, and implications. Psychological Inquiry, 15, 197-215.
Marthins, A., Ramalho, N., & Morin, E. (2010). A comprehensive meta-analysis of the relationship between Emotional Intelligence and health. Personality and Individual Differences, 49(6), 554-564.
Martskvishvili, Kh., Arutinov, L., & Mestvirishvili, M. (2013). A Psychometric Investigation of the Georgian Version of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire. Europian Journal of Psychological Assesment, 29, 84-84. DOI: 10.1027/1015-5759/a000135.
Martskvishvili, Kh., Abuladze, N., Sordia, N., & Neubauer, A. (2017). Emotional creativity inventory:
Factor Structure, Reliability and Validity in a Georgian Speaking Population. Problems of Psychology in the 21st Century.11(1), 31-41
Petrides, K.V. (2009). Technical manual for the Trait Emotional Intelligence Questionnaires (TEIQue). London: London Psychometric Laboratory.
Petrides, K. V., & Furnham, A. (2000). On the dimensional structure of emotional intelligence. Personality and Individual differences, 29, 313-320.
Petrides, K. V., Frederickson, N., & Furnham, A. (2004). The role of trait emotional intelligence in
academic performance and deviant behavior at school. Personality and Individual Differences, 36, 277–293.
Sternberg, R. J., & O’Hara, L. A. (1999). Creativity and intelligence. In R. J. Sternberg (Ed.), Hand- book of creativity (pp. 251 – 272). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Torrance, E.P. (1962). Guiding creative talent. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.