INTERRELATIONSHIP BETWEEN FIXED AND SITUATIONAL MENTAL ENTITIES

Main Article Content

Vakhtang Nadareishvili

Abstract

According to our assumption, D. Uznadze’s situational set is a mental entity, similarly to attitude, person- ality trait and fixed set. Situational set is the basis of the formation of fixed set and vice versa (i.e. it can be a further differentiation stage of fixed set, its product). Fixed dispositions are realized in behavior through situational set. For this purpose, situational set orga- nizes the structural components of the fixed disposition and unites them with the actual givenness of a specific moment. In addition, successful behavioral realization ensured by situational set improves the characteristics of dispositional set (ნადირაშვილი, 1985) and increases the effectiveness of adaptation achieved through its participation.At the high levels of mental activity, behavior is regulated with the involvement of conscious resources.  The article focuses on conscious regulation, which, for the purpose of analysis, is distinguished from the unconscious regulation ensured by underlying set. The above resources take part in the internalization of  social values and their use for the formation of individual/personal sets.The proposed approach confirms a) an organic relationship between different forms and types of set; b)  the possibility of their synergic relationship and mutual transformation; c) the existence of different, but  mutually supplementary sources (including the sources of socio-cultural origin, e.g. common values) en- dowing activity with the needed energy; d) the possibility and necessity of the inclusion of D. Uznadze’s  situational set in the international theoretical and methodological context related to ‘dispositional’ con- structs.Our approach is also productive for the further elaboration of the relationship between the constituents of  legal culture (e.g. legal awareness) and normative behavior when their unity is based on two, interrelated  forms of set – fixed and non-fixed disposition, i.e. ‘dispositional’ and situational sets. 

Keywords:
assimilation, interiorization, common value, set, disposition
Published: Jul 19, 2022

Article Details

How to Cite
Nadareishvili , V. . (2022). INTERRELATIONSHIP BETWEEN FIXED AND SITUATIONAL MENTAL ENTITIES . Georgian Psychological Journal, 2. https://doi.org/10.52340/gpj.2022.07.12
Section
Articles

References

ბალიაშვილი, მ. (1980). სოციალური განწყობის ჩამოყალიბება და პიროვნების აქტივობა

[Formation of social set and the individual’s activity]. თბილისი.

ბეჭვაია, დ. 2007. აქსიოლოგია[Axiology]. „ნეკერი“, თბ. 2007

ნადარეიშვილი, ვ. (1993). განწყობა და მოლოდინი [Set and Expectancy]. თბილისი: თსუ.

ნადარეიშვილი, ვ. (2010). პიროვნება და ნორმატიული ქცევა [The Individual and Normative

Behavior]. ფსიქოლოგია, XXII.

ნადარეიშვილი, ვ. (2013). განწყობა და ნებელობა პიროვნების აქტივობაში [ Set and Volition in the Individual’s Activity]. საქართველოს ფსიქოლოგიის მაცნე.

ნადარეიშვილი, ვ. (2016). განწყობის დიფერენციაციის საკითხები [The Differentiation of

Set]. თბილისი.თსუ. 177-182.

ნადირაშვილი, შ. (1985). განწყობის ფსიქოლოგია [The Psychology of Set]. თბილისი: მეცნიერება.

ნადირაშვილი, შ. (2001). „განწყობის ანთროპული თეორია“ [The Anthropic Theory of Set].

თბილისი.

სურმანიძე, ლ. (2010). კულტურა მეთოდოლოგიურ პერსპექტივაში [Culture from the methodological perspective]. თბილისი.

უზნაძე, დ. ზოგადი ფსიქოლოგია [General Psychology]. 1964.

უზნაძე, დ. (1977). შრომები (ტ. VI). განწყობის ფსიქოლოგიის ექსპერიმენტული საფუძვ-

ლები [Experimental Bases of Set Psychology]. თბ., „მეცნიერება“.

უზნაძე, დ. (2009). განწყობის ფსიქოლოგია [The Psychology of Set]. თბილისი.

ჩარკვიანი, დ. ( 2019). ალბათური მსჯელობა და განწყობის ეფექტები [Probability judgment

and effects of the set]. ქართული ფსიქოლოგიური ჟურნალი, № 1. 7-15, თსუ

Allport, G. (1961). Pattern and growth in personality. N.Y. Merton, R. (1971). Contemporary social problems . N.Y.

Nadareishvili, V., & Chkheidze, T. (2015). Legal culture and legal consciousness in terms of set and

attitude. European Scientific Journal. 123-129. Parsons, T. (2005). The Social System.

Леонтьев, Д. ( 1998). Психологическое обозрение [Psychological Review]. 1.

Философский энциклопедический словарь [The Encyclopaedic Dictionary of Psychology] (1989). М. Психологический лексикон [ Dictionary of Psychology]. (2006). М : ПЕР СЭ.

Чавчавадзе Н. Культура и Ценности [Culture and Values]. «Мецниереба», Тб. 1984.